Şirketler Nasıl Kurulur? İşim İçin En İdeal Şirket Türü Hangisidir?
Şirket kurmak başlangıçta her şeye tamamen sıfırdan başlamak gibi görünse de –ki bardağın geri kalan kısmı her zaman öyle gösterir, aslında sıfırdan başlamanın ötesinde size hayatınızın kontrolünüzü sağlayacak ve daha fazla para kazandırabilecek bir güç verir. Elbette bunları “Kendi işimi kurmaya karar verdim!” dediğiniz anda elde etmeyeceksiniz. Belki aylarınızı, belki de daha fazla zamanınızı alacak ama sabrınızın tükendiği o an için çok uygun bir Benjamin Disraeli sözü var: “Beklemeyi bilen insan, her şeyi elde edebilir.”
Yeni bir şirket kurmak yapacağınız iş türünden, iş yerinizin konumuna kadar birçok değişkene bağlıdır ve bu değişkenler her zaman farklılaşıp sizin durumunuza göre değişebilir. “Şirketler nasıl kurulur?” sorunuzun cevabı için yardımcı olacağınızı düşündüğümüz birkaç adımı sizinle paylaşmak isteriz ama başlamadan önce henüz nasıl bir iş kuracağına karar verememesine rağmen iş kurmakta kararlı olanlar daha önceden hazırladığımız yeni iş fikirlerine göz atabilir.
“Yeni Şirket Nasıl Kurulur?” Sorusundan Daha Önce Sorulacak Sorular
· Neden şirket kurmak istiyorsunuz? Sebebiniz daha fazla para kazanmak, kendi işinizin patronu olmak ya da daha farklı sebepler olabilir.
· Hangi konuda kendinize güveniyorsunuz? Diğerlerinden farkınız ne? Yetenekleriniz neler?
· Hangi sektörde faaliyet göstermek istiyorsunuz? Online bir hizmet mi vermek istiyorsunuz yoksa keşfettiğiniz ve insanların tüketmeye hazır oldukları, fakat henüz bilmedikleri bir ürününüz mü var?
· Şirket kurma maliyeti hesapladınız mı? Sermayenizin ne kadarı riske atmaya değer?
· Başlangıçta kaç personele ihtiyacınız olacak? Hangi niteliklere sahip insanlarla çalışmalısınız?
Yasal Süreçleri Tamamlama Zamanı
Yukarıda paylaştığımız soruların cevaplarını verip, iyice düşündüyseniz sıra yasal süreçleri araştırma zamanına geldi, böylece şirketinizi legal hale getirebilirsiniz.
Avukatlar İşinizi Kolaylaştırabilir
Bu süreçte bir avukatla çalışmanız ve ondan destek almanız tüm aşamaları artısıyla eksisiyle görmeniz için uygun olacak ve tüm problemler için bir çözüme ulaşabileceksiniz. Almak zorunda olduğunuz ya da işiniz için almanız gereken lisanslar ve izinler için avukatınızın olması işinizi kolaylaştıracaktır. Lisans ve izin edinimi yaşadığınız şehre ya da ülkeye göre değişmektedir.
Nasıl Bir Şirket Kurmalısınız? Şirket Türleri Nelerdir?
Kuracağınız şirketin niteliğine bağlı olarak değişen birçok şirket türleri bulunmaktadır.
Anonim Şirket Nedir ve Nasıl Kurulur?
Anonim şirket, Türkiye’de ticari faaliyet göstermek amacıyla kurulan bir şirket türüdür ve yerli ya da yabancı sermaye ile kurulabilir.
Anonim şirket kurmak için gerekenler listesinin başında belirli ve paylara bölünmüş bir sermaye olma zorunluluğu gelmektedir. Anonim şirket, borçlarından dolayı sadece mal varlığı ile sorumludur.
“Anonim şirket en az kaç ortakla kurulur?” diye merak ediyorsanız, anonim şirket kurmak için en az 1 kişi gerektiğini, üstelik bu 1 kişinin gerçek ya da tüzel bir kişilik olabileceğini söyleyebiliriz.
Anonim Şirket Kuruluşu Masrafları Nelerdir?
Anonim şirket kuruluşu masraflarından önce, A.Ş. ibaresine sahip tüm anonim şirketlerin en az sermaye miktarının 50.000 TL olduğunu hatırlatmakta fayda olduğunu düşünüyoruz. Anonim şirket kuruluşu masrafları ile ilgili detaylı bilgi için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.
Anonim şirket kurma maliyetleri içerisinde bulunan noter, vergi dairesi, rekabet kurulur gibi masraf tutarları bütün şehirler için aynıdır. Fakat ticaret odasına kayıt işlemleri ve alacağınız müşavir hizmetlerinden doğacak olan ücret miktarı şehirden şehre değişiklik gösterebilmektedir.
Yukarıda gösterilen tabloda anonim şirket kuruluşu için gerekli evraklar tutarlarını bulabilirsiniz. Fakat bu tabloda görünmeyen ek maliyetler ile karşılaşabilirsiniz. Bunlara karşı hazırlıklı olmanız için ek bilgileri şu şekilde sıraladık:
– Sermaye kalemi altında bulunan sermaye bloke tutarı, maliyete eklenmemiştir.
– Ek olarak gelen her ortak için ortalama 150 TL ve her müdür için yine ortalama bir şekilde 250 TL gider eklenmektedir.
– Biraz önce bahsedilen şehirlere göre değişen mali müşavirlik ücreti, yabancı ortaklı anonim şirket kuruluşu için 1.415 TL + %18 KDV’dir. (alt limit)
– Ana sözleşme kelime sayısındaki değişikliklere göre toplam tutar değişebilir.
– Yazar kasa, toptan satış işi yapıldığı için dahil edilmemiştir. (ortalama 1.250 TL)
Anonim Şirket Avantajları
· Anonim şirket avantajları içerisinde, şirket kurmak isteyenler açısından tercih edilme sebebi olarak “borçlarından dolayı sadece mal varlığı ile sorumlu olması” gelmektedir. Ortaklar, sermaye taahhütleri çerçevesinde sorumluluk altındadır; kamu borçlarına yönelik sorumluluk ise yönetim kurulundadır.
· Yönetim kurulunda bulunmayan ortaklar bağkur sigorta sistemine dahil olmak zorunda değildir.
· Anonim şirket vergi avantajları içerisinde bulunan, “Eğer şirket hissedarı, hisselerini 2 sene sonra devrederse, bu durumdan doğan kazanç vergi dilimine girmez.” maddesi, anonim şirket kurmak isteyenler için en önemli unsurlardan biri olarak gelmektedir. Üstelik hissedar sayısında herhangi bir üst sınır yoktur.
· Anonim şirketler halka açılabilirler.
Limited Şirket Nedir ve Nasıl Kurulur?
Anonim şirket dışında şirket kurmak isteyenlerin düşünebileceği bir başka şirket türü de limited şirkettir. Limited şirket Ltd. Şti. gerçek ya da tüzel kişi (1’den fazla olabilir) tarafından kurulan bir şirket çeşididir. Şirket yapısı 50 kişiye kadar artırabilir ve birden fazla ortaklıklara sahip olabilir.
Limited şirket kurma işleminde, bankacılık ve sigortacılık sektörleri dışında her türlü ticari faaliyet gerçekleştirebilmektedir.
Limited şirket özellikleri içerisinde en önemli kalemden bahsedecek olursak;
– “Limited şirket kurmak için kaç kişi gerekli?” sorusuna cevap olarak yeni TTK’nın limited şirket özelliklerine getirdiği bir değişiklikten bahsetmemiz gerekir. Yeni TTK’ya göre eskiden iki ortakla kurulmak zorunda olan limited şirketler, anonim şirketler gibi tek kişi ya da tek ortak ile kurulabilir ve faaliyetlerine devam edebilir duruma gelmiştir.
Türk Ticaret Kanunu’nda, limited şirket bünyelerinde gerçekleşen ortaklıktan çıkarma/çıkarılma, ortağın kendi istediğinin dışında ortaklıktan çıkarılmasını ön görmektedir. Hakimiyetin hukuk kurallarına aykırı kullanılması, ortakların sermaye borcunu ifa etmemeleri gibi durumlar, ortaklıktan çıkarılmaya sebep olan faktörlerden başlıcalarıdır.
Limited Şirket Kuruluşu Masrafları Nelerdir?
Limited şirket kuruluşu masraflarından önce, bu şirketlerin en az sermaye miktarının 10.000 TL olduğunu hatırlatmakta fayda olduğunu düşünüyoruz. Limited şirket kurma maliyeti için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz.
Yukarıdaki örneği Ltd. şirket kurmak ne kadara mal olur diye merak edenler için güzel bir örnek olduğunu düşünüyoruz. Maliyetlerin içerisindeki noter, vergi dairesi, rekabet kurulur gibi masraf tutarları bütün şehirler için aynıdır. Fakat ticaret odasına kayıt işlemleri ve alacağınız müşavir hizmetlerinden doğacak olan ücret miktarı şehirden şehre değişiklik gösterebilmektedir. Limited şirket kurmak için gerekli evraklar tutarlarını tabloda kolaylıkla bulabilirsiniz. Fakat bu tabloda görünmeyen ek maliyetlerin daha önce bahsettiğimiz anonim şirket kurulumunda karşılaşabileceğiniz maliyetlerle aynı tutarda olduğunu belirtmekte fayda vardır.
Limited Şirket Avantajları
· Limited şirket, ortaklıklar halinde kurulduğunda size, şirket kuruluş sürecinde tek başınıza olmamanızı sağlayacak bir süreç vermektedir.
· Limited şirket vergileri, sabit bir oran üzerinden gerçekleşmektedir.
· Limited şirketler, birçok şirket kuruluşuna göre daha fazla prestije sahiptir.
· Limited şirket ortağı bağkur sigorta sistemine dahil olmak zorundadır. 1 Ekim 2008 tarihinden itibari ile limited şirkete ortak olan ya da anonim şirket yönetim kurulu üyeliğine seçilen ortaklar, ortak oldukları iş yerlerinden SSK’lı olamama durumları değişti. Dolayısıyla bu tarihten önce SSK sigortası ve ortaklığı başlayanların durumu farklı değerlendirilmektedir.
Şu ana kadar her iki (anonim ve limited) şirketin avantajlarından bahsettiğimize göre anonim şirket – limited şirket farklarından bahsedebiliriz.
Bu durumda anonim şirketlerin aslında limited şirketlere göre bir nebze daha fazla avantajlı olduğunu söylemek yanlış olmaz. Pay senetleri devri, hamiline hisse senedi çıkarma, tahvil çıkarma gibi özelliklere sahip anonim şirketler, limited şirketlere göre daha avantajlı bir durumdadır.
Komandit Şirket
Komandit Şirket (Adi Komandit) Nedir?
Komandit şirket (adi komandit şirket), öncelikle ticari bir iş yürütmek amacıyla kurulmuş olmalıdır. Şirketin alacaklılarına karşı ortaklardan 1 ya da daha fazlasının sorumluluğunu sınırlandırmayan ve diğer ortak/ların sorumluluğunu da belli bir sermaye ile sınırlandırılmış şirket türüdür.
Komandit Şirket Özellikleri
· Ortakların sorumlulukları sınırlı değilse, bu ortaklara komantide; sınırlı ise de komanditer denir.
· Şirket ancak şirketin borç ve taahhütlerinden dolayı birinci dereceden sorumlu tutulurken ancak komantide ortaklar ikinci derecen, sınırsız ve müteselsil olarak sorumlu tutulmaktadır.
· Komantide ortaklar, yönetim yetkisine sahiplerdir.
Komandit Şirket Kuruluş İşlemleri
– Komandit şirket kuruluş işlemleri için ilk olarak dilekçe hazırlanmalıdır. Bu dilekçe, şirket imza yetkilisi tarafından imzalanmalıdır. Fakat yine de dilekçe imzalanmasında vekalet verilebilir.
– Yetkililer tarafından imzalanan ve ortakların resimlerinin bulunduğu oda kayıt beyannamesi hazırlanmalıdır.
– Mersis üzerinden hazırlanan ve kurucular tarafından imzalanmış noter onaylı şirket sözleşmesi hazırlanmalıdır. (Bu işlem 2 nüsha gerektirir ve nüshalardan biri ıslak imzalı olmalıdır.)
– Yetkili tarafından imzalanan kuruluş bildirim formu hazırlanmalıdır. (Eğer yabancı ortak var ise 2 nüsha şeklinde hazırlanmalıdır.)
– Şirketi temsil edebilen ve ilzam yetkisine sahip olanların şirket unvanı altında attıkları imzanın noter onaylı bir örneği hazırlanmalıdır.
– Eğer komantider ortak, ayni sermaye koymuş ise değer tespiti mahkemece atanmış bir bilirkişi tarafından yapılmalıdır.
– Ayni sermaye üzerinde herhangi bir sınırlama olmamalıdır.
– Sermaye içerisinde bulunan taşınmaz, fikri mülkiyet hakları ve diğer değerlerin kayıtlı bulundukları sicillere şerh verildiğini gösteren belgenin hazırlanması gerekir.
Kollektif Şirket Nedir?
Kollektif şirket, ticaret unvanı altında kurulan bir ticari bir şirket türüdür. Gerçek kişiler arasında kurulur ve ortakların sorumlulukları şirket alacaklılarına karşı sınırlandırılmamıştır.
Kollektif Şirket Özellikleri
Kollektif şirket kuruluş sözleşmesinde “şirketin kollektif olduğunun” belirtilmesi dışında şart olan diğer unsurlar ve gerekli belgeler;
· Tüm ortakların isim ve soyadları, ikametgahları ve T.C. kimlik numaraları eksiksiz bir şekilde belirtilmelidir. Ticaret ünvanı ve ticaret merkezi; kollektif şirketin çalışma konusu; her bir ortağın tek tek sermaye olarak koymayı taahhüt ettiği sermaya türü ya da tutarı; şirketi temsil eden yetkililer ve temsil şekilleri ayrıca kuruluş sözleşmelerinde belirtilmesi gereken unsurlardır.
Kollektif şirket kuruluş aşamaları, limited şirket ile benzer özellikler göstermektedir.
· Kollektif şirket en az 2 kişi ile kurulur.
Kollektif Şirket Sermaye Artırımı
Kollektif şirket sermaye artırımı için ilk olarak ortaklar sermaye paylarını artırırlar ve sonradan ayrılmış olan yedek akçeleri sermayelerine ilave edebilirler.
Ortaklar isterlerse şirkette var olan kâr paylarının sermayeye eklenmesini talep edebilirler. Diledikleri zaman kollektif şirket bünyelerine yeni ortak/lar alabilirler.
Son olarak, kollektif şirket istediği zaman başka bir şirket ile birleşebilir.
Şahıs Şirketi Nasıl Kurulur?
Şahıs şirketi kurmak, size birey olarak şirket kurma avantajı vermektedir. Şahıs şirketi özellikleri gereğince, anonim ve limited şirketlere oranla daha küçük bir yapıya sahiplerdir ve aynı şekilde prosedür olarak daha hızlı ve kolay bir şekilde kurulabilirler ayrıca şahıs şirketi kurmak isteyenler home office çalışma şekline de sahip olabilirler.
Şahıs şirketi kurmak için gerekenler arasında ilk olarak gerekli evrakları toplamak yer alır. Gerekli evrakları toparladığınızda dilekçenizi hazırlayıp, bu dilekçeyi Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne teslim etmeniz gerekir.
Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre şahıs şirketi tüzel kişi değildir. Fakat tüzel kişiliği olmayan şahıs şirketini limited şirkete çevirme imkanı bulunmaktadır. Sonradan oluşan bu limited şirket, tek kişilik olabileceği gibi çok ortaklı da olabilir.
1 Ekim 2008 sonrası değişen kanunlar itibariyle bu tarihten sonra şahıs şirketinin sahibi, kendi şirketlerinde SSK’lı olamıyorlar. Fakat eğer bu tarihten önce zaten kendi şahıs şirketinde SSK’lı olarak çalışıyorsa bu durum hala devam edilebilir olarak kabul görmektedir ancak ve ancak prim ödemesinin hiçbir şekilde kesintiye uğramaması şartı sağlanıyor ise.
Şahıs Şirketi Kurma Maliyeti
Yukarıda bahsettiğimiz gibi dilekçenizi kendiniz Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne teslim etmemiş, bunun yerine muhasebeci ya da mali müşavir aracılığı tercih ettiyseniz, bu işlem için ortalama 600 – 800 TL gibi bir ücret ödersiniz. Elbette bu ücret bulunduğunuz şehre ve muhasebeciye göre değişmektedir. Bunun dışında ekstra olarak ticaret odası, esnaf odası gibi odalara kayıt yaptırmanız gerekiyor ve bunlar da şahıs şirketi kurma maliyeti içeriğine dahil olmaktadır. Yine bu maliyetlerin de değişebilir özellik gösterdiğini belirtmekte fayda vardır.
Şahıs Şirketi Avantajları
· Şahıs şirketi kurmanın en iyi avantajı mali müşavir ya da muhasebeci ücretlerinin diğer şirketlere oranla daha düşük olmasıdır.
· Şahıs şirketini ilgilendiren vergi sistemi kademeli bir şekildedir.
· Şahıs şirketlerinde tutulan defter tasdik ücretleri düşük meblağlardadır.
· Şahıs şirketi kurmanın bir diğer avantajı ise, bu şirket sahipleri eğer e-ticaret yapmak istiyorlarsa yapabiliyor olmalarıdır.
Faktoring Şirket Nedir ve Nasıl Kurulur?
Faktoring şirketleri, firmaların gerçekleştirmiş oldukları mal ve hizmet satışlarından doğacak olan yurt içi ve yurt dışı vadeli alacaklarının yürütülmesi gibi finansman hizmetlerini üstlenen şirketlerdir.
Faktoring şirketleri; alacak yönetimi, tahsilat yönetimi ve nakit yönetimi hizmetleri vermektedir. En önemli özellikleri ise alacaklarınızı garanti altına alarak faktör alıcılarınızın ödeyememe riskini üstlenmeleridir.
E-Ticaret Şirketi Nasıl Kurulur?
Eğer siz de internet üzerinden satış yapmak istiyorsanız ilk olarak yapmak zorunda olduğunuz işlem, bir e-ticaret sitesi kurmaktır. Şirketinizin şahıs, anonim ya da limited şirketi olması bu durumda fark etmeksizin, internet üzerinden satışını gerçekleştireceğiniz ürünlerin vergilerini ödemek zorunda tutulursunuz.
E-Ticaret şirketi kurmak için ilk yapacağınız işlemin bir e-ticaret sitesi kurmak olduğunu söylemiştik. Bu adımı domain kiralayarak ve hosting hizmeti alarak gerçekleştirebilirsiniz.
Bütçenizi belirlerken e-ticaret sitenizin kurulum ve yazılım gibi maliyetlerinizi oldukça iyi ayarlamalısınız. Bu yazılım ücretleri gibi kalemler her sektöre bağlı olarak kullanacağınız yazılım türleri için değişmektedir. Bu gibi aşamalardan sonra da mutlaka bir dijital pazarlama stratejinize ihtiyacınız olacağını söylemekte fayda var. Eğer bu konuda tecrübeniz yoksa, ilgili alanda deneyimli oldukça iyi dijital pazarlama danışmanlığı yapan ajanslar olduğuna eminiz.
E-Ticaret şirketiniz üzerinden gerçekleştirecek olduğunuz ürünler için önceden belirlediğiniz bir ödeme seçenekleri listesi olmak zorunda. Buna karar verdikten sonra hangi banka ile çalışmak istiyorsanız, oradan e-ticaret şirketiniz için bir hesap açtırmanız gerekiyor. Burada dikkat edilecek iki unsur vardır. Bunlardan biri anlaştığınız bir kargo şirketine sahip olmanızken bir diğeri ise kredi kartı ile ödeme seçeneği ödeme planınız içeriğindeyse, bankada sanal POS başvurusu yapmanız gerekli olduğudur.
Şirket İsmine Karar Verdiniz Mi?
Şirket ismine karar vermek en az “Şirket nasıl kurulur? Şirket kurma maliyeti nedir? Şirket türleri arasında hangisi sizin için en uygun olanıdır?” soruları kadar düşündürücüdür.
Yukarıda paylaştığımız şirket türleri arasından işiniz için uygun olanı seçtikten sonra aslında yapacağınız diğer önemli hamle, bu şirket türleri ile uyumlu olabilecek bir isim bulmaktır.
Bir diğeri ise, kurmak istediğiniz şirket kimliği ile uyumlu sade ve net bir araştırma yapmaktır.
Şirketinizi Nasıl Finanse Edeceğinize Karar Verin
Girişimizin büyüklüğüne bağlı olmakla birlikte kendinize melek yatırımcı bulabilirsiniz. Eğer küçük bir girişim ile şirket kurmaya başlamak istiyorsanız bankalardan kredi çekebilir ya da borç almak gibi yöntemlere başvurabilirsiniz.
Maliyetlerinizi kâra dönüştürürken ihtiyacınız olabilecek bir SWOT Analizi
Deneyin, Yanılın, Tekrar Deneyin ve Pes Etmeyin
Bu girişiminiz şirket kurma yolunda ikinci ya da üçüncü denemeniz olabilir, sayısı hiç fark etmez. İstediğiniz sürece, hatalar yaptıkça sizin için doğruları bulacak ve kendi şirketinizi kurup, en başta kurduğunuz hayalleri gerçeğe dönüştürebileceksiniz.
